Suy buồng trứng: Bệnh lý tiềm ẩn nguy cơ vô sinh – hiếm muộn nữ

Theo số liệu thống kê từ Bộ Y tế, tình trạng vô sinh – hiếm muộn do bệnh suy buồng trứng chiếm khoảng 50% trên tổng số các nguyên nhân. Hiện nay, căn bệnh này đang được coi là “bản án” nặng đối với phái đẹp trong độ tuổi sinh sản. Muốn hiểu rõ hơn về bệnh để chủ động phòng tránh và điều trị kịp thời, chị em hãy theo dõi bài viết dưới đây nhé. 

Suy buồng trứng là gì? 

Suy buồng trứng là gì? Là tình trạng buồng trứng ngừng hoạt động một phần hoặc toàn bộ. Buồng trứng khi bị bệnh không có khả năng hoạt động sẽ tác động xấu đến chức năng sinh sản phái đẹp. 

Suy giảm buồng trứng là một trong những nguyên nhân gây vô sinh – hiếm muộn nữ. Căn bệnh này còn có tên gọi khác: mãn kinh sớm.

Suy buồng trứng 

Tuy nhiên, thuật ngữ mãn kinh sớm không hoàn toàn đúng:

• Vì mãn kinh sớm không thể mang thai nữa và không thể có con
• Còn bệnh suy giảm chức năng buồng trứng nếu điều trị sớm, mang lại hiệu quả thì bệnh nhân vẫn có con như bình thường và có hành kinh trở lại.

Nguyên nhân suy buồng trứng sớm thường gặp ở phái đẹp

Nguyên nhân nào làm suy buồng trứng sớm? Đây là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của phái đẹp. Suy giảm chức năng buồng trứng có thể là do di truyền, do hệ miễn dịch, do nhiễm virus,... Dưới đây là một số nguyên nhân gây bệnh chị em nên nhớ.

• Do gen di truyền

Nguyên nhân: Do nhiễm sắc thể bất thường như thiếu đoạn, lặp đoạn, chuyển đoạn nhiễm sắc thể, nhiễm sắc thể đơn chiếc hoặc có 3 nhiễm sắc thể X, biến đổi gen trên nhiễm sắc thể thường,...

• Do nhân tố miễn dịch

Nếu phái đẹp mắc bệnh tự miễn có hoặc không liên quan đến nội tiết như: bệnh tiểu đường, bệnh bạch tạng, bệnh tuyến giáp, hói đầu, bệnh viêm khớp dạng thấp,... thì đều có khả năng làm tổn thương buồng trứng.

• Buồng trứng suy yếu do điều trị bệnh

Nguyên nhân: Trong quá trình điều trị bệnh nào đó, chị em phải cắt 1 hoặc 2 bên buồng trứng

Tác hại: Làm rối loạn chức năng buồng trứng, lâu ngày sẽ gây suy buồng trứng trước 40 tuổi.

• Do nhiễm virus

Những virus gây bệnh: Virus herpes simplex (HSV), virus gây bệnh quai,...khiến buồng trứng viêm hoặc buồng trứng tự miễn, từ đó làm tổn thương buồng trứng.

• Do nạo phá thai

Tác hại: Không chỉ ảnh hưởng xấu đến tử cung, còn khiến rối loạn chức năng buồng trứng. Khiến buồng trứng không thể sản sinh ra trứng chất lượng theo cách bình thường.

• Giảm cân quá mức

Tác hại: Khiến tỷ lệ chất béo xuống thấp, ảnh hưởng đến lượng estrogen trong cơ thể, làm rối loạn kinh nguyệt, gây tắc kinh,..

. 

Giảm cân quá mức gây suy buồng trứng

Từ đó, kìm hãm chức năng rụng trứng của buồng trứng, buồng trứng suy giảm sớm, không điều trị sẽ gây vô sinh.

• Hút thuốc, uống rượu

Tác hại: Chất ni-cô-tin (nicotin) gây rối loạn kinh nguyệt, suy giảm chức năng buồng trứng,...

• Do stress

Tác hại: Gây rối loạn hormone sinh sản, hạn chế tiết estrogen,...

Tìm hiểu triệu chứng suy buồng trứng sớm là gì? 

Biểu hiện suy buồng trứng sớm thường gặp và phổ biến nhất là: rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: Nữ giới dưới 40 tuổi, kinh nguyệt không đều hoặc bị mất kinh từ 3 tháng trở lên,...

Biện pháp giải quyết tốt nhất: Nhanh chóng đến địa chỉ y tế chuyên khoa uy tín để đo nồng độ FSH trong máu nhằm phát bệnh bệnh sớm.

Bên cạnh đó, suy giảm buồng trứng còn có dấu hiệu: 

• Tính tình thất thường, dễ thay đổi, “sáng nắng chiều mưa”
• Dễ bị kích động, nhạy cảm (cáu gắt, bực bội,...)
• Tóc bạc sớm
• Dễ bốc hỏa, có những cơn nóng bốc trên mặt
• Ra mồ hôi trán và đầu
• Vã mồ hôi về đêm
• Khó ngủ
• Ít quan tâm đến tình dục
• Âm đạo khô, đau khi quan hệ tình dục
• Khô da, ngứa da
• Nóng trong người
• Khát nước
• Đau lưng, mỏi gối
• Siêu âm thấy buồng trứng nhỏ lại, tử cung mỏng đi,...

Ngoài các dấu hiệu suy buồng trứng sớm nêu trên, còn rất nhiều phương pháp chẩn đoán khác như: sinh thiết buồng trứng, siêu âm, đo nồng độ gonadotropins máu,... 

Lưu ý: Siêu âm và sinh thiết buồng trứng không giúp ích được nhiều trong tiên lượng về khả năng sinh sản và sự rụng trứng về sau. Có nhiều trường hợp sinh thiết buồng trứng không có nang noãn nào vẫn được ghi nhận là có thai. 

Theo thống kê, có khoảng 41-60% bệnh nhân suy giảm chức năng buồng trứng siêu âm vùng chậu vẫn thấy cấu trúc giống nang noãn. Nguyên nhân: Do nguyên nhân thứ phát gây ra hoàng thể hóa sớm.

Bác sĩ Kim Vân – chuyên khoa I Sản phụ khoa thuộc Phòng khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng khuyên chị em: “Khi cơ thể có những biểu hiện trên, chị em đừng chủ quan. Nên chủ động đi thăm khám bác sĩ tại một địa chỉ chuyên khoa uy tín, chất lượng. Bác sĩ sẽ chẩn đoán để tìm ra nguyên nhân và đưa ra liệu pháp chữa trị thích hợp”.

Chia sẻ kinh nghiệm chữa suy buồng trứng sớm đến chị em

Sau chẩn đoán, bác sĩ dựa vào kết quả các xét nghiệm để đưa ra phương pháp chữa trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Thực tế, cho đến hiện nay vẫn chưa có phương pháp hữu hiệu phục hồi hoạt động bình thường của buồng trứng. Điều trị suy giảm buồng trứng chủ yếu tập trung điều trị các triệu chứng của bệnh mà thôi.

Có hai phương pháp điều trị được đưa ra nhằm cải thiện suy buồng trứng:  

Liệu pháp hormone thay thế (HRT) 

• Liệu pháp hormone thay thế (HRT)
• Điều trị hiếm muộn

1. Điều trị suy buồng trứng nguyên phát bằng liệu pháp hormone thay thế

Tác dụng của phương pháp: 

• Giảm bớt các triệu chứng làm suy giảm chức năng buồng trứng như rối loạn vận mạch, rối loạn chức năng tình dục, vấn đề về da, tâm trạng, thể chất mệt mỏi,...
• Ngăn ngừa hệ quả của sự thiếu hụt estrogen gây ra như tình trạng loãng xương.
• Tăng cường nội tiết estrogen, giúp bệnh nhân cân bằng nội tiết tố của buồng trứng với FSH của tuyến yên
• Giúp thúc đẩy hoạt động của buồng trứng
• Kích thích nang trứng chín và phóng noãn. 
• Việc kết hợp estrogen và progesterone giúp tái tạo niêm mạc tử cung
• Giúp kinh nguyệt ổn định trở lại 
• Tạo điểm bám vững chắc cho trứng làm tổ sau khi được thụ tinh.
• Giúp cho các tuyến ở cổ tử cung được tái tạo và hoạt động trở lại
• Giúp bài tiết dịch nhầy đều đặn
• Giúp duy trì độ ẩm cho bộ phận sinh dục. 
• Kích thích ham muốn tình dục, hoạt động “chăn gối” diễn ra thuận lợi, hưng phấn hơn.

2. Điều trị hiếm muộn

Đối với hiện tượng suy buồng trứng sớm, có rất nhiều phương pháp điều trị được thực hiện để phục hồi chức năng của buồng trứng. Cụ thể:

• Corticosteroid
• Estradiol
• Clomiphene citrate

Nhưng, theo số liệu thống kê, có khoảng 5 - 10% chị em phụ nữ mang thai mà không cần phải điều trị. Trong đó, có những bệnh nhân muốn mang thai phải áp dụng phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm.

Bật mí cách phòng ngừa suy buồng trứng hiệu quả

Để đảm bảo sức khỏe sinh sản của mình tốt nhất, ngoài việc chủ động điều trị kịp thời, chị em nên biết cách phòng ngừa suy buồng trứng hiệu quả. Dưới đây là một số cách phòng ngừa chị em nên thử.

Bổ sung sắt giúp phòng ngừa suy buồng trứng hiệu quả

• Khi đến chu kỳ kinh nguyệt, chị em nên bổ sung sắt. Vì: Sắt là nguyên tố bổ sung dinh dưỡng cho buồng trứng, khi đến chu kỳ kinh nguyệt, một lượng lớn sắt trong cơ thể sẽ bị mất đi. Do đó, chị em nên chú ý bổ sung các loại thực phẩm giàu sắt nhằm hỗ trợ chức năng của buồng trứng.
• Thay vì uống bia, chị em phụ nữ có thể uống rượu vang. Tác dụng: tăng cường sức khỏe của trứng, tăng cường sự phát triển của buồng trứng.
• Chị em nên ăn đậu phụ luộc thay vì ăn đậu phụ rán. Vì ăn đậu phụ rán sẽ dung nạp vào cơ thể các chất béo không bão hòa. Những chất này có khả năng làm giảm hoạt động của protein.
• Nên sử dụng thuốc tránh thai hoặc yêu cầu nam giới đeo bao cao su,... nhằm giảm tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn, tránh được việc phá thai nhiều sẽ gây ra hệ lụy xấu cho sức khỏe sinh sản.
• Hạn chế sử dụng thuốc giảm đau. Vì thuốc giảm đau rất có hại cho sức khỏe sinh sản đặc biệt là hoạt động của buồng trứng.
• Hạn chế tiếp xúc quá nhiều với bức xạ của máy tính. Theo nghiên cứu, bức xạ máy tính ảnh hưởng xấu đến hoạt động và chức năng của buồng trứng.

>> Xem thêm: Suy buồng trứng nên ăn gì kiêng gì để tăng khả năng đậu thai

Trên đây là một số kiến thức về căn bệnh suy buồng trứng là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị suy giảm chức năng buồng trứng. Hy vọng sẽ giúp ích được cho chị em phụ nữ. Để được trực tiếp bác sĩ Kim Vân tư vấn, chị em hãy liên hệ theo hotline: 0243.9656.999 hoặc đến trực tiếp Phòng khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng (193c1 Bà Triệu – Lê Đại Hành – Hai Bà Trưng – Hà Nội).