[ Review ] 5+ cách phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn dễ nhất

Phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn chắc hẳn là vấn đề mà rất nhiều nam giới tìm câu trả lời. Bởi hai bệnh lý này đều xuất phát tại khu vực tinh hoàn bộ phận sinh dục nam giới và có liên kết chặt chẽ với nhau và hai bộ phận cũng nằm cạnh nhau. Chính vì vậy việc phân biệt để nắm rõ hai bệnh lý này là rất cần thiết. Bài viết sau đây các chuyên gia bác sĩ phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng sẽ phân tích sự khác nhau của hai bệnh lý trên một cách rõ ràng.

Phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn qua biểu hiện

Các bác sĩ nam khoa cho biết, để phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn cần xem xét trên biểu hiện bệnh của người bệnh. Tùy vào từng bệnh mà sẽ có những biểu hiện khác nhau.

Bệnh viêm tinh hoàn là gì? Với những biểu hiện bệnh ra sao?

Viêm tinh hoàn là tình trạng viêm nhiễm một hoặc hai tinh hoàn, điển hình do virus quai bị gây nên. 

Viêm tinh hoàn nếu gây ra bởi vi khuẩn có thể do nhiễm trùng lây truyền thông qua đường tình dục (STIs), đặc biệt như bệnh lậu hay Chlamydia. Viêm tinh hoàn bởi vi khuẩn có thể dẫn tới viêm mào tinh hoàn, là một tình trạng viêm ống cuộn dẫn tinh ở mặt sau của tinh hoàn.

Biểu hiện bệnh có thể xuất hiện của viêm tinh hoàn là:

• Phát hiện tình trạng sưng đau, tăng kích thước, tinh hoàn trở nên cứng và phù nề, xung huyết của da bìu khi khám tinh hoàn. Các triệu chứng co0s thể kéo dài thêm vài tuần sau khi khỏi bệnh.
• Toàn thân có thể xuất hiện các triệu chứng như: sốt, khó chịu, buồn nôn, nhức đầu và đau cơ…
• Bìu dái đau khi chạm vào hoặc bị cọ, ma sát, đau khi quan hệ tình dục, trong tinh dịch có thể kèm theo lẫn máu hoặc đau khi đi tiểu.

Bệnh viêm mào tinh hoàn là gì? Những biểu hiện bệnh như thế nào?

Mào tinh hoàn là một ống cuộn tròn, hình chữ C nằm ở phía trên tinh hoàn, giống như mào gà nên được gọi là mào tinh hoàn. Viêm mào tinh hoàn là tình trạng sưng viêm xảy ra tại khu vực mào tinh hoàn, có thể bởi nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn. 

Viêm mào tinh hoàn có thể chia thành cấp tính hoặc mãn tính dựa trên thời gian tồn tại của các triệu chứng như:

• Giai đoạn cấp tính (dưới 6 tuần): Đầu tiên sẽ ảnh hưởng lên đuôi mào tinh hoàn sau đó lan rộng tới toàn bộ mào tinh hoàn. Viêm mào tinh hoàn không điều trị đúng và kịp thời cũng có thể gây viêm tinh hoàn, viêm dây tinh hoàn và trở nên mãn tính. Có thể ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng sản xuất tinh trùng của tinh hoàn và tắc đường dẫn tinh dẫn tới vô sinh.
• Giai đoạn mãn tính: Có thể dẫn tới apxe bìu, vô sinh nam giới…

Triệu chứng biểu hiện viêm mào tinh hoàn phổ biến nhất là đau và sưng. Đi cùng với sẽ xuất hiện những biểu hiện dựa theo nguyên nhân viêm có thể kể tới như: 

• Sưng, đỏ bìu, có khối u trên tinh hoàn.
• Tinh hoàn thường đau 1 bên, những cơn đau có thể nặng hơn khi đi tiểu.
• Tiểu đau hoặc thường xuyên đi tiểu.
• Đau khi quan hệ hay khi xuất tinh, có máu trong tinh dịch.
• Ớn lạnh, sốt, đau hoặc khó chịu vùng bụng dưới hoặc xương chậu.
• Sưng hạch bạch huyết ở bẹn.
• Chảy dịch, mủ từ dương vật.

Phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn qua nguyên nhân

Phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn không chỉ từ biểu hiện mà từ cả nguyên nhân sẽ giúp xác định tình trạng gây viêm nhiễm từ đó việc tìm ra cách điều trị phân biệt giữa 2 diện bệnh này sẽ chính xác và hiệu quả hơn.

Nguyên nhân gây viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn được phân biệt như sau:

Nguyên nhân viêm tinh hoàn

Bản thân tinh hoàn bị viêm đều do nhiều yếu tố khác nhau, từ một số thói quen sinh hoạt hàng ngày thiếu khoa học và bởi bệnh lý gây nên có thể kể tới:

• Virus quai bị: Tình huống này thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên sau biểu hiện quai bị là viêm tinh hoàn khoảng 20% các trường hợp.
• Do vi khuẩn: Thường bởi nhiễm khuẩn sau quan hệ tình dục không an toàn hoặc do vệ sinh kém. không sạch sẽ bộ phận sinh dục gây viêm nhiễm niệu đạo và dẫn tới viêm tinh hoàn.
• Do dị ứng: Một vài trường hợp do dị ứng bao cao su, vải quần lót, dung dịch tẩy rửa vệ sinh… có thể dẫn tới viêm tinh hoàn.
• Tinh hoàn bị tổn thương: Có thể bởi những va chạm mạnh sau quan hệ tình dục hoặc tai nạn gây chấn thương khiến vùng tinh hoàn bị đụng dập, tổn thương từ đó gây viêm tinh hoàn.

Nguyên nhân gây viêm mào tinh hoàn

Viêm mào tinh hoàn có thể từ nhóm nguyên nhân do vi khuẩn và không do vi khuẩn.

Nhóm nguyên nhân bởi vi khuẩn:

• Vi khuẩn E.coli và các chủng khác như: trực khuẩn lao, ký sinh trùng giun, sán lá, Neisseria gonorrhoeae…
• Siêu vi, nấm: hiếm gặp.
• Nhiễm khuẩn qua đường tình dục với vi khuẩn: lậu cầu, Chlamydia trachomatis…

Nhóm nguyên nhân không do vi khuẩn:

• Nhiễm trùng ngược dòng từ đường niệu.
• Chấn thương.
• Dùng thuốc điều trị bệnh lý tim mạch amiodarone.
• Viêm mào tinh hoàn hóa học: Nước tiểu chảy ngược vào trong mào tinh hoàn, tình trạng này xảy ra có thể do nâng vật nặng hoặc căng thẳng.

Phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn qua phương pháp điều trị

Sau khi đã phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn qua biểu hiện và nguyên nhân, khi này việc xác định và phân biệt rõ ràng được 2 bệnh lý đã chính xác từ đó bác sĩ sẽ đưa ra được hướng điều trị hợp lý nhất.

Điều trị viêm tinh hoàn

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà sẽ có cách điều trị khác nhau như:

• Do virus quai bị: Bác sĩ sẽ kê toa thuốc giảm đau, chống viêm không steroid như ibuprofen (Advil, Motrin…) hoặc naproxen (Aleve…)
• Do vi khuẩn: Ngoài các bước làm giảm khó chịu, viêm tinh hoàn lậu cầu sẽ cần điều trị kháng sinh. Thuốc kháng sinh thường được sử dụng gồm ceftriaxone (Rocephin), ciprofloxacin, doxycycline, azithromycin, trimethoprim, sulfamethoxazole… Ngoài ra nếu viêm tinh hoàn từ bệnh lây truyền qua đường tình dục thì cần kết hợp điều trị triệt để cả bệnh lý đó.
• Ngoài ra kết hợp chế độ nghỉ ngơi tại giường hợp lý kết hợp phương pháp nâng cao tinh hoàn và chườm lạnh khu vực nhiễm trùng cũng có thể giúp giảm đau vùng viêm.

Điều trị viêm mào tinh hoàn

Viêm mào tinh hoàn cấp hay mãn tính thường được điều trị bằng thuốc. Đa số việc điều trị bệnh sẽ hết trong khoảng 3 tháng.

• Viêm mào tinh hoàn do lây truyền qua đường tình dục hay nhiễm khuẩn khác thường được điều trị bằng kháng sinh đường tiêm hoặc đường uống cho chỉ định của bác sĩ.
• Điều trị hỗ trợ như: nằm nghỉ ngơi, tránh vận động, dùng thuốc giảm đau.
• Điều trị kết hợp với bạn tình khi đã xác định được nguyên nhân gây bệnh nếu lây truyền qua đường tình dục.
• Phẫu thuật làm sạch trong trường hợp biến chứng apxe bìu.

Lưu ý: Khi điều trị thuốc cần tuân thủ liệu trình điều trị theo hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ. Dùng kháng sinh phải đúng thuốc, đủ liều, đúng giờ, đủ thời gian. Không được ngừng điều trị ngay cả khi triệu chứng đã được cải thiện để kết quả điều trị được triệt để, tránh nguy cơ tái phát.

Thông thường bệnh sẽ được cải thiện sau vài ngày điều trị, nếu các triệu chứng vẫn không thuyên giảm thì khi này cần khám bác sĩ ngay để đổi loại thuốc khác phù hợp. Cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ.

Một số lưu ý khác về phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn

Phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn cho thấy những điểm tương đồng hay khác nhau có thể nhận biết từ nguyên nhân và biểu hiện như có thể lây truyền qua đường tình dục, vệ sinh không sạch sẽ… Phân biệt được cách điều trị dùng thuốc khác nhau.

Tuy nhiên người bệnh cần lưu ý tuyệt đối cần tuân thủ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ dùng đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng thời gian dùng và đúng cách. Không tự ý mua thuốc, tự ý dùng các loại thuốc khác để điều trị tránh cho việc làm bệnh trầm trọng hơn, khó chữa hơn.

Cùng với đó người bệnh có thể kết hợp việc thay đổi, cải thiện một số thói quen sinh hoạt hàng ngày để giúp phòng tránh cũng như điều trị bệnh nếu không may mắc một trong 2 bệnh lý trên một cách hiệu quả nhất. 

Có thể cải thiện bằng một số cách như : vệ sinh vùng kín sạch sẽ, quan hệ tình dục an toàn, không quan hệ tình dục bừa bãi, vệ sinh sạch sẽ vùng kín trước và sau khi quan hệ tình dục, sử dụng các loại dung dịch vệ sinh an toàn cho da, thăm khám ngay khi gặp dấu hiệu bất thường tại vùng tinh hoàn, thăm khám định kỳ sức khỏe vùng kín…

Ngoài ra, bạn có thể tới phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng tại địa chỉ 193C1 Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Hà Nội để thực hiện thăm khám cũng như điều trị nếu nghi ngờ mắc hoặc không may mắc viêm tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn hay những bệnh lý vùng kín khác một cách an toàn và hiệu quả nhất.

Mong rằng những chia sẻ trên về phân biệt viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn có ích cho bạn đọc. Nếu còn những thắc mắc khác về vấn đề trên bạn có thể gọi tới hotline 0243 9656 999 các chuyên gia sẽ giải đáp rõ ràng và cụ thể nhất cho bạn.