[TỔNG HỢP] Viêm mào tinh hoàn: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách chữa

Viêm mào tinh hoàn là căn bệnh có liên quan đến vô sinh ở nam giới khá cao. Thế nhưng, đại đa số nam giới lại chưa hiểu đúng về căn bệnh này cũng như các biện pháp phát hiện và phòng ngừa hiệu quả. Việc sớm phát hiện các dấu hiệu viêm mào tinh hoàn cũng như có cách chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ giảm thiểu những tổn thương đồng thời nâng cao chất lượng của tinh trùng. 

Viêm mào tinh hoàn là bệnh gì?

Viêm mào tinh hoàn tiếng anh thường gọi là Epididymo, là tình trạng viêm nhiễm khu trú ở mào tinh hoàn. Đây là căn bệnh phổ biến trong hệ thống cơ quan sinh dục của nam giới, thường xuất hiện ở nam giới trong độ tuổi từ 19 đến 35. 

Viêm mào tinh hoàn

Cấu tạo của mào tinh hoàn là một bộ phận có hình ống cuộn tròn, hình chữ C, nằm ở phía trên tinh hoàn. Quan sát kỹ mào tinh hoàn sẽ thấy giống như mào gà nên còn được gọi là mào tinh. Mào tinh hoàn có cấu tạo gồm 3 phần gồm: Phần trên gắn với tinh hoàn bằng các ống xuất; phần dưới nhỏ hơn phần đầu gồm các ống cuộn lại thành các tiểu thùy. Các ống xuất sẽ đổ vào ống đơn gọi là ống mào tinh. 

Mào tinh hoàn nếu kéo thẳng ra sẽ có chiều dài khoảng từ 4 đến 6cm, chúng được bao bọc bởi các cơ trơn giúp đẩy tinh trùng ra ngoài khi nam giới xuất tinh. 

Mào tinh là bộ phận quan trọng được ví như kho đựng và nuôi dưỡng tinh trùng. Từ đây, tinh trùng sẽ được phóng vào âm đạo, qua cổ tử cung đến trứng để thụ tinh. 

Cũng như những bộ phận khác trong cơ thể mào tinh hoàn rất dễ bị viêm nhiễm nếu có vi khuẩn tấn công. Bệnh viêm mào tinh hoàn có thể chia thành các cấp độ theo từng giai đoạn cũng như triệu chứng mà người bệnh gặp phải:

• Giai đoạn cấp tính: Thường ảnh hưởng đến phần đuôi mào tinh sau đó sẽ lan rộng lên toàn bộ mào tinh. Thậm chí, nếu không được chữa trị có thể ảnh hưởng và gây viêm tinh hoàn, viêm dây tinh, ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng.
• Giai đoạn mãn tính: Nam giới bị trong thời gian dài, kéo dài liên tục nguy cơ biến chứng áp xe bìu thậm chí gây vô sinh ở nam giới. 

Bị viêm mào tinh hoàn nguyên nhân do đâu?

Cấu tạo cơ quan sinh dục của nam giới với 2 bên mào tinh hoàn, bạn có thể bị viêm mào tinh hoàn phải hoặc trái. Nghiên cứu của các chuyên gia chỉ ra, nguyên nhân gây nên tình trạng này là do nhiều vi khuẩn khác nhau. Các loại vi khuẩn gây viêm mào tinh hoàn ở nam giới có thể kể đến như: E.coli, Pseudomonas, N.Meningitis, Coccidioide imitis... xuất phát từ các nguyên nhân gồm: 

• Vi khuẩn do nhiễm trùng từ niệu đạo
• Vi khuẩn lây qua đường tình dục
• Do nam giới bị chấn thương
• Do viêm tinh hoàn 
• Do tác dụng phụ của thuốc điều trị tim mạch như amiodarone
• Do nước tiểu ngược dòng tràn vào trong mào tinh hoàn

Thống kê cho thấy đa số các trường hợp viêm mào tinh hoàn dưới 35 tuổi là do mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, trong đó vi khuẩn phổ biến là Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis. Với những trường hợp trên 35 tuổi thường là do trực khuẩn ở đường ruột và thường bắt nguồn bởi những bất thường ở đường tiết niệu. 

Nguyên nhân viêm mào tinh hoàn ở trẻ em được các bác sĩ chỉ ra có thường gặp khi trẻ từ 5 đến 6 tuổi bị hẹp bao quy đầu hoặc biến dạng đường tiết niệu.

Bên cạnh yếu tố do vi khuẩn thì viêm mào tinh hoàn cũng có thể do virus cytomegalo hoặc do nấm actinomycosis, blastomycosis. Những trường hợp này thường rất hiếm, thường là suy giảm hệ miễn dịch ở bệnh nhân có sức đề kháng kém. Ngoài ra, một số trường hợp mắc bệnh là do kích ứng với hóa chất, nâng vật nặng hoặc thường xuyên bị căng thẳng. 

Dấu hiệu bị viêm mào tinh hoàn như thế nào?

Viêm mào tinh hoàn biểu hiện thường tập trung ở vùng bìu giống như những căn bệnh nam khoa khác như: viêm tinh hoàn, xoắn tinh hoàn, thoát vị bẹn. Do đó cần phải dựa vào những triệu chứng điển hình. Vậy các triệu chứng viêm mào tinh hoàn thế nào?

• Xuất hiện những cơn đau bìu lan dọc theo thừng tinh lên đến vùng hạ vị. Tùy thuộc bạn bị viêm mào tinh hoàn bên phải hay viêm mào tinh hoàn trái mà bên bìu bị đau sẽ khác nhau. 
• Vùng bìu bị sưng to và lớp da bìu bị đỏ rực trong vòng từ 3 đến 4 giờ
• Khi sờ vào vùng bìu thấy đau, rắn, kích thước tinh hoàn cũng to hơn bình thường. 
• Người bệnh sẽ có dấu hiệu sốt cao từ 39 -40 độ C
• Ở trường hợp nặng sẽ có dấu hiệu bị sưng hạch bạch huyết, đau ở vùng bụng dưới hoặc vùng xương chậu
• Dương vật có dấu hiệu chảy dịch, chảy mủ, chảy máu
• Xuất hiện các khối u trên tinh hoàn. 

Các biểu hiện viêm mào tinh hoàn

Tùy từng nguyên nhân, tình trạng của nam giới mà sẽ có triệu chứng khác nhau. Bạn nên khám và tư vấn các bác sĩ khi nghi ngờ mắc bệnh hoặc gặp phải một trong những dấu hiệu bệnh nêu trên. 

Bệnh viêm mào tinh hoàn có nguy hiểm không?

Mào tinh hoàn là bộ phận nuôi dưỡng tinh trùng, từ đây tinh trùng sẽ phóng vào âm đạo để thụ thai. Do đó bất cứ dấu hiệu bất thường nào của bệnh viêm mào tinh hoàn nào cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và khả năng mang thai của nam giới. 

Vậy, viêm mào tinh hoàn có ảnh hưởng gì không? Dưới đây là một số hậu quả của viêm mào tinh hoàn mà nam giới có thể gặp phải như: 

• Nguy cơ bị viêm nhiễm lan rộng: Từ mào tinh vi khuẩn có thể lan rộng và ảnh hưởng đến các bộ phận lân cận gây viêm tinh hoàn, viêm ống dẫn tinh… 
• Gây khó khăn khi quan hệ tình dục: Nam giới có thể gặp khó khăn khi quan hệ tình dục, nhất là khi xuất tinh. 
• Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Viêm mào tinh hoàn có gây vô sinh có thể làm chất lượng tinh trùng bị thay đổi, vì đây là bộ phận nuôi dưỡng tinh trùng do đó nếu bộ phận này bị viêm nhiễm sẽ khiến nam giới bị ảnh hưởng rất lớn đến quá trình tinh trùng thụ tinh. 
• Gây ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt: Các triệu chứng khi bị viêm nhiễm ở tinh hoàn sẽ khiến người bệnh khó chịu, đặc biệt là khi bệnh đã chuyển sang tình trạng nặng kèm theo sốt, ớn lạnh, tinh hoàn cứng, đau ở vùng háng, tiểu ra máu…

Hậu quả của viêm mào tinh hoàn

Viêm mào tinh hoàn có tự khỏi không?

Rất nhiều nam giới bị viêm mào tinh hoàn với các triệu chứng khó chịu ở bìu và háng nhưng đều chủ quan, dấu diếm cho rằng bệnh sẽ tự khỏi. Tuy nhiên, bác sĩ chuyên nam khoa của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng cho biết bệnh không thể tự khỏi. Không những thế nếu để lâu có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm. 

Nam giới có thể đối mặt với các biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể khiến bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính, nguy cơ bị áp xe bìu, teo tinh hoàn thậm chí ung thư tinh hoàn. 

Do đó khi nghi ngờ hoặc có dấu hiệu bệnh, tốt nhất nam giới nên đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn, thăm khám và điều trị.

Chẩn đoán viêm mào tinh hoàn bằng cách nào?

Để chẩn đoán bệnh mào tinh hoàn có bị viêm hay không một cách chính xác và hiệu quả bạn nên đi khám và tư vấn các bác sĩ chuyên khoa. Các bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng ở bẹn và ở bìu cũng như kiểm tra hạch huyết cũng như tinh hoàn ở 2 bên. 

Cùng với các chẩn đoán các bác sĩ sẽ chỉ định bạn thực hiện một số các xét nghiệm viêm mào tinh hoàn. Các xét nghiệm bao gồm:

• Xét nghiệm công thức máu
• Xét nghiệm nước tiểu
• Xét nghiệm dịch niệu đạo

Mục đích của việc thực hiện các xét nghiệm là tìm ra nguyên nhân do vi khuẩn nào, qua đó lựa chọn các loại kháng sinh chữa viêm mào tinh hoàn phù hợp nhất. 

Ngoài xét nghiệm các bác sĩ có thể chỉ định thêm 1 số các chỉ định thăm khám khác như: chụp tinh hoàn, siêu âm viêm mào tinh hoàn bằng Doppler. 

Các bước thăm khám nhằm phân biệt với các bệnh như tràn dịch màng tinh hoàn, xoắn tinh hoàn, thoát vị bẹn…

Phương pháp điều trị viêm mào tinh hoàn hiệu quả

Có rất nhiều cách điều trị viêm mào tinh hoàn khác nhau tùy thuộc vào tình trạng cũng như mức độ bệnh mà các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị khác nhau. Tuy nhiên, dù điều trị theo phác đồ nào bạn cũng cần tuân thủ theo nguyên tắc dưới đây: 

• Phân biệt với bệnh viêm tinh hoàn để có biện pháp chữa trị hiệu quả và phù hợp
• Với những trường hợp do nguyên nhân nhiễm khuẩn cần thực hiện kháng sinh đồ để điều trị
• Trong khi chờ đợi kết quả làm kháng sinh đồ thì có thể điều trị bằng các loại kháng sinh phù hợp theo độ tuổi và dự đoán nguyên nhân gây bệnh. 
• Điều trị đồng thời với bạn tình nếu do nguyên nhân là do các bệnh lây qua đường tình dục. 

Viêm mào tinh hoàn uống thuốc gì?

Thuốc chữa viêm mào tinh hoàn chủ yếu là các loại kháng sinh. Tùy từng nguyên nhân và độ tuổi sẽ có loại thuốc hiệu quả và phù hợp. Bạn có thể tham khảo một số loại thuốc theo độ tuổi dưới đây: 

• Nam giới dưới 35 tuổi: Chủ yếu sử dụng thuốc trị viêm mào tinh hoàn do vi khuẩn E Coli,… trong đó như dụng nhóm kháng sinh quinolone như: ofloxacine 300mg, dùng trong 10 ngày mỗi ngày 2 lần. Hoặc sử dụng norfloxacine 400mg dùng trong 10 ngày mỗi ngày 2 lần. Hoặc levofloxacine 500mg dùng trong 10 ngày mỗi ngày 2 lần.
• Nam giới đang trong độ tuổi sinh sản (từ 15 đến 35 tuổi): Chủ yếu dùng các loại kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn lây qua đường tình dục như: Chalmydia hoặc vi khuẩn lậu N. Gonococcus. Sử dụng thuốc Ceftriaxone tiêm bắp 1 liều duy nhất, mỗi liều từ 1 đến 2 g, có thể kết hợp với thuốc Doxyciline 200mg/ngày dùng trong 10 ngày. Hoặc bạn cũng có thể thay thế Azithromycine uống ngày 1 liều nhằm thay thế cho Doxyciline
• Nam giới dưới 15 tuổi: Chủ yếu sử dụng thuốc điều trị viêm mào tinh hoàn do vi khuẩn E Coli,… trong đó như dụng nhóm kháng sinh quinolone như: Ofloxacine 300mg, dùng trong 10 ngày mỗi ngày 2 lần. Hoặc sử dụng norfloxacine 400mg dùng trong 10 ngày mỗi ngày 2 lần. Hoặc levofloxacine 500mg dùng trong 10 ngày mỗi ngày 2 lần.

Thuốc trị viêm mào tinh hoàn (Hình ảnh minh họa)

Lưu ý khi sử dụng thuốc viêm mào tinh hoàn là tuân thủ theo liệu trình của bác sĩ. Khi sử dụng thuốc cần sử dụng đúng liều, đúng giờ, đủ liều, không nên ngừng thuốc kể cả khi các triệu chứng đã được thuyên giảm nhằm tránh nguy cơ bị tái phát. Nếu trong quá trình điều trị có các dấu hiệu bất thường hoặc các triệu chứng không thuyên giảm thì nên đi khám các bác sĩ ngay. 

Viêm mào tinh hoàn dùng kháng sinh gì sẽ do các bác sĩ quyết định, người bệnh không nên tự ý mua thuốc về để điều trị.

Điều trị viêm mào tinh hoàn tại nhà bằng Đông y

Theo Đông y mào tinh hoàn khi bị viêm còn gọi là tử ung, với 2 cấp độ chính. Thuốc Đông y dùng để chữa căn bệnh này thường là những bài thuốc đơn giản, dễ tìm thấy ở trong dân gian. Tuy nhiên liều dùng và cách sử dụng như thế nào sẽ do các bác sĩ quyết định. 

Dưới đây là một số bài thuốc chữa viêm mào tinh hoàn bằng đông y có thể tham khảo: 

Cách điều trị bệnh viêm mào tinh hoàn cấp tính bằng Đông y

Các triệu chứng cấp tính như tinh hoàn sưng đau, bìu dái sưng đỏ, sốt, sợ lạnh, miệng khát, đau đầu, buồn nôn, tiểu buốt, ấn vào bìu đau nhiều. Do đó điều trị thường sẽ chú trọng thanh nhiệt giải độc, lợi thấp giúp tiêu sưng. 

Có thể áp dụng bài thuốc Long Đởm Tả Can Thang gia giảm tùy theo: 

• Hoàng cầm: 8-16g
• Chi tử: 8-16g
• Quy đầu: 8-16g
• Trạch tả: 8-16g
• Sài hồ: 4- 12g
• Mộc thông: 4-8g
• Cam thảo: 4-8g
• Long đởm thảo: 2-8g
• Sa tiền: 12-20g
• Sinh địa: 12-20g

Tất cả những nguyên liệu trên sắc uống

Cách chữa viêm mào tinh hoàn mãn tính bằng Đông y

Biểu hiện của viêm mào tinh hoàn mãn tính là dịch tinh hoàn sưng cứng, tinh hệ sưng, đau ê ẩm, đau lan bụng dưới, lưỡi nhạt, mạch hoạt. Do đó điều trị chủ yếu là hóa đờm, sơ can, tán kết và lý khí. 

Bài thuốc đông y chữa viêm mào tinh hoàn (Hình ảnh minh họa)

Có thể áp dụng bài thuốc quất hạch hoàn gia giảm như sau: 

• Quất hạch
• Xuyên luyện tử
• Cương tằm
• Xuyên sơn giáp
• Lệ hạch chi
• Ngưu tất
• Ô dược
• Sài hồ
• Sơn tra
• Hạ Khô thảo
• Côn bố
• Xích thược

Mỗi loại nguyên liệu trên 10g kết hợp với tiểu hồi 6g và phụ tử 6g đem sắc uống.

Những cách chữa trên đây chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Hiệu quả điều trị cũng như thời gian viêm mào tinh hoàn điều trị bao lâu thì khỏi còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố và nguyên nhân gây bệnh. Do đó bạn nên tuân thủ theo sự chỉ định mà các bác sĩ chuyên khoa chỉ định. 

Xem thêm : Viêm mào tinh hoàn trái : Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Viêm mào tinh hoàn nên kiêng gì và nên ăn gì?

Để đảm bảo hiệu quả chữa bệnh cũng như hạn chế nguy cơ tái phát và phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn cần áp dụng các biện pháp dưới đây:

Viêm mào tinh hoàn kiêng gì?

Nam giới cần chú ý kiêng khem theo một số hướng dẫn và lưu ý để việc khám và chữa bệnh được hiệu quả:

• Chất kích thích, đồ uống có cồn như: Rượu, bia, trà, cà phê, thuốc lá
• Kiêng quan hệ tình dục
• Thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, cay nóng
• Kiêng thủ dâm quá độ
• Không nên đứng ngồi quá lâu
• Kiêng quan hệ trong thời gian điều trị bệnh
• Kiêng hoạt không nên động mạnh
• Hạn chế căng thẳng mệt mỏi

Kiêng chất kích thích- Cách phòng tránh viêm mào tinh hoàn hiệu quả

Bị viêm mào tinh hoàn nên ăn gì?

Cùng với thắc mắc viêm mào tinh hoàn phải kiêng gì thì khi mắc căn bệnh nam giới nên những loại thực phẩm dưới đây: 

• Rau củ quả, trái cây có nhiều vitamin C như: Cam, quýt, dứa, đu đủ, kiwi…
• Các loại rau xanh như: Rau bina, súp lơ, ớt chuông…
• Các loại ngũ cốc nguyên hạt
• Các loại thực phẩm ít đạm, chất béo

Khám viêm mào tinh hoàn ở đâu uy tín?

Nếu bạn đang lo lắng không biết viêm tinh hoàn chữa ở đâu thì có thể tới phòng khám Đa khoa Quốc tế Cộng Đồng có địa chỉ ở số 193c1 Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Hà Nội (hotline 0243.9656.999).

Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng điều trị viêm mào tinh hoàn cấp, mãn tính an toàn, hiệu quả

Tại phòng khám quy tụ đầy đủ các yếu tố giúp bạn chữa bệnh viêm mào tinh hoàn hiệu quả như:

• Đội ngũ các bác sĩ chuyên nam khoa tại phòng khám có nhiều năm kinh nghiệm, đã từng công tác tại các bệnh viện lớn như: bệnh viện Hữu Nghị, bệnh viện Bộ Xây Dựng,…
• Phương pháp chữa bệnh hiệu quả, hiện đại bằng kỹ thuật dùng thuốc Đông Tây y kết hợp công nghệ ánh sáng sinh học giúp làm giảm triệu chứng, hạn chế nguy cơ viêm nhiễm lan rộng, tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh hiệu quả mà không đau, không sưng, không chảy máu.
• Cơ sở vật chất được đầu tư hiện đại, đồng bộ
• Chất lượng dịch vụ không ngừng được nâng cao giúp bạn có những trải nghiệm tuyệt vời
• Phòng khám được quản lý và cấp phép hoạt động bởi Sở Y tế Hà Nội
• Chi phí khám chữa bệnh luôn được niêm yết và công khai rõ ràng
• Hỗ trợ chi phí cho người bệnh khi đặt hẹn trước qua số hotline

Trên đây là tổng hợp những thông tin về bệnh viêm mào tinh hoàn mà nam giới có thể tham khảo đồng thời có phương án điều trị và khắc phục hiệu quả nhất. Những thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo không thay thế phác đồ điều trị của bác sĩ. Do đó bạn nên có kế hoạch thăm khám và điều trị với các bác sĩ chuyên khoa.