Áp xe cạnh hậu môn: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Áp xe cạnh hậu môn là bệnh lý còn khá xa lạ với nhiều người nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe. Sự xuất hiện của các ổ áp xe quanh hậu môn gây ra những đau đớn, ngứa ngáy, bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Vậy bệnh lý này xuất phát từ đâu, có nguy hiểm không, có phương pháp chữa nào hiệu quả,... là những vấn đề sẽ được Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng chia sẻ cùng bạn trong bài viết hôm nay.

Y học giải nghĩa dễ hiểu căn bệnh “áp xe cạnh hậu môn”

Áp xe cạnh hậu môn là 1 dạng nhiễm trùng cấp tính, hình thành các túi mủ tại vùng mô xung quanh trực tràng hoặc hậu môn do viêm nhiễm niêm mạc da ở khu vực này. Tình trạng này thường gây ra đau nhức dữ dội, sưng tấy và khó chịu nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Khi khối áp xe phát triển lớn dần có thể tự vỡ, làm chảy nhiều dịch mủ ra ngoài. Điều này không đồng nghĩa với việc bệnh đã khỏi, mà nếu chúng ta không vệ sinh vùng tổn thương đúng cách, vi khuẩn có thể tiếp tục lan rộng sang các mô lân cận, khiến tình trạng viêm nhiễm thêm trầm trọng hơn.

Phân loại áp xe cạnh hậu môn

Áp xe cạnh hậu môn có thể được phân loại dựa trên vị trí giải phẫu của ổ mủ quanh vùng hậu môn – trực tràng. Có các loại áp xe phổ biến sau mà bác sĩ sẽ xác định và thông báo cụ thể cho bạn sau thăm khám và chẩn đoán:

• Áp xe dưới da: Đây là loại áp xe phổ biến nhất, xuất hiện ngay dưới da quanh hậu môn. Dễ dàng nhận biết với các dấu hiệu như sưng đỏ, nổi cục và đau rõ rệt. Điều trị thường đơn giản nhất trong các loại áp xe.
• Áp xe giữa cơ thắt: Loại áp xe này nằm giữa cơ thắt trong và ngoài của hậu môn. Triệu chứng chủ yếu là đau sâu bên trong mà không thể sờ thấy khối áp xe. Để phát hiện, thường cần siêu âm hoặc chụp MRI.
• Áp xe hố ngồi – trực tràng: Xuất hiện ở một bên hậu môn, sâu vào hố ngồi trực tràng. Biểu hiện rõ nhất là sưng đau vùng mông, đôi khi kèm theo sốt cao. Loại áp xe này có nguy cơ lan rộng cao, cần phải rạch và dẫn lưu một cách cẩn thận.

• Áp xe trên cơ nâng hậu môn: Nằm ở vị trí cao nhất và sâu nhất trên cơ nâng hậu môn, thường do nhiễm trùng từ trực tràng hoặc ổ bụng lan ra. Loại áp xe này hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, khó chẩn đoán và dễ bỏ sót nếu không có hình ảnh hỗ trợ MRI hoặc CT.

Vì sao tôi bị áp xe cạnh hậu môn?

Theo y khoa, 90% nguyên nhân gây áp xe cạnh hậu môn là do tắc nghẽn và nhiễm trùng các tuyến hậu môn, dẫn đến sự xâm nhập của vi khuẩn như trực khuẩn E. coli, tụ cầu, liên cầu,... gây hình thành ổ mủ. Đây là nguyên nhân hàng đầu, chiếm phần lớn các trường hợp áp xe hậu môn và áp xe cạnh hậu môn. Ngoài ra, 1 số nguyên nhân khác dẫn đến áp xe cạnh hậu môn bao gồm:

• Vệ sinh không sạch sẽ vùng hậu môn: Vùng hậu môn dễ tích tụ vi khuẩn. Nếu không vệ sinh đúng cách và thường xuyên, vi khuẩn dễ phát triển, gây viêm nhiễm và hình thành ổ mủ tại niêm mạc.
• Táo bón, khó đại tiện: Khi phải dùng sức nhiều để rặn, gây áp lực lên các tĩnh mạch xung quanh có thể làm tổn thương niêm mạc và tụ mủ quanh hậu môn.
• Bệnh lý suy giảm miễn dịch: Các bệnh như tiểu đường, HIV/AIDS, ung thư… hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch lâu dài làm giảm khả năng chống lại vi khuẩn, dẫn đến áp xe phức tạp.
• Bệnh Crohn (viêm ruột mãn tính): Bệnh viêm mạn tính hệ tiêu hóa này có thể gây rò hậu môn và áp xe ở một số bệnh nhân, dù ít gặp nhưng cần theo dõi nghiêm ngặt.
• Biến chứng từ nứt kẽ hậu môn và trĩ: Nứt hậu môn kéo dài gây chảy máu, trĩ nặng với loét tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và hình thành ổ mủ.
• Biến chứng sau phẫu thuật: Phẫu thuật không vô trùng hoặc chăm sóc không đúng cách dễ gây nhiễm trùng và áp xe quanh hậu môn, thường gặp ở bệnh nhân mổ trĩ, nứt hậu môn, hoặc đặt ống hậu môn sai cách.

Tôi có thể nhận biết áp xe cạnh hậu môn qua những triệu chứng nào?

Các triệu chứng của áp xe cạnh hậu môn có thể thay đổi tùy vào mức độ nhiễm trùng và vị trí của ổ áp xe. Tuy nhiên, dưới đây là những triệu chứng phổ biến mà hầu hết người bệnh gặp phải:

• Sưng tấy vùng hậu môn: Vùng da quanh hậu môn bị sưng đỏ, có thể nóng rát do viêm nhiễm nghiêm trọng. Đôi khi thấy một khối mềm hoặc cục nhỏ dưới da.
• Đau hậu môn dữ dội: Cảm giác đau tăng lên khi ngồi, di chuyển hoặc đi vệ sinh, khiến người bệnh khó sinh hoạt bình thường.
• Chảy mủ hậu môn: Xảy ra khi áp xe vỡ hoặc được dẫn lưu, dịch mủ có thể kèm theo mùi hôi, đôi khi lẫn máu.
• Cảm giác nặng nề vùng hậu môn: Cảm giác như có khối u bên trong, có thể di động hoặc cứng khi ấn.
• Sốt và mệt mỏi: Người bệnh có thể bị sốt nhẹ đến cao, cảm thấy mệt mỏi, rét run. Đây là dấu hiệu của nhiễm trùng lan rộng và cơ thể phản ứng lại với vi khuẩn.

Áp xe cạnh hậu môn có phải bệnh lành tính?

Chuyên gia cảnh báo: Áp xe cạnh hậu môn không phải là bệnh lý lành tính, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nặng nếu chủ quan tự điều trị tại nhà mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

Đặc biệt người bệnh lưu ý không được tự ý nặn mủ tại nhà, vì dễ gây nhiễm trùng lan rộng và hình thành rò hậu môn phức tạp.

1. Rò hậu môn – biến chứng phổ biến nhất

Khi ổ áp xe tự vỡ hoặc dẫn lưu không triệt để, tạo thành đường hầm bất thường nối từ trong hậu môn ra ngoài da, gọi là đường rò. Người bệnh có thể gặp các biểu hiện như chảy dịch, đau rát, viêm tái đi tái lại… Rò hậu môn là bệnh lý mãn tính, khó điều trị dứt điểm, thường chỉ có cách can thiệp ngoại khoa.

2. Nhiễm trùng lan rộng (viêm mô tế bào, nhiễm trùng huyết)

Khi mủ lan ra các mô mềm quanh hậu môn, vi khuẩn xâm nhập máu gây sốt cao, rét run, trong trường hợp nặng có thể bị sốc nhiễm trùng, đe dọa tính mạng, phải đi cấp cứu khẩn cấp.

3. Áp xe tái phát nhiều lần

Nếu điều trị không đúng kỹ thuật, ổ nhiễm trùng có thể tái phát, gây tổn thương mô liên tục. Mỗi lần tái phát dịch mủ lan rộng hơn, việc điều trị phức tạp hơn.

4. Tổn thương cơ thắt hậu môn

Phẫu thuật không đúng cách hoặc nhiễm trùng kéo dài có thể ảnh hưởng đến cơ thắt trong và ngoài, gây ra rối loạn, đại tiện không tự chủ, khó kiểm soát phân.

Phương pháp chữa áp xe cạnh hậu môn được 99% bệnh nhân tin tưởng

Việc điều trị áp xe cạnh hậu môn cần được tiến hành đúng cách và kịp thời để tránh biến chứng như rò hậu môn, nhiễm trùng lan rộng. Đáng chú ý, phương pháp nội khoa thường không có tác dụng với căn bệnh này!

Tuy nhiên, người bệnh không cần quá lo lắng, vì hiện nay không chỉ có phương pháp phẫu thuật truyền thống với dao kéo như trước đây. 

Với sự phát triển của các kỹ thuật ngoại khoa hiện đại, việc điều trị áp xe cạnh hậu môn giờ đây trở nên an toàn hơn, ít đau đớn và thời gian hồi phục nhanh chóng. Các phương pháp mới này không chỉ giúp giảm lo lắng cho người bệnh mà vẫn đảm bảo hiệu quả điều trị tối ưu.

Đặc biệt, Phòng khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng hiện đang áp dụng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu HCPT II bằng sóng điện cao tần - bước đột phá trong điều trị bệnh lý hậu môn - trực tràng, với những ưu điểm khác biệt vượt trội:

• Sóng cao tần thâm nhập sâu vào các tế bào loại bỏ hoàn toàn viêm nhiễm, ngăn ngừa tái phát.
• Thao tác với vết cắt nhỏ, không phải mở nhiều nên giảm đau tối đa.
• Quá trình thực hiện không sinh nhiệt cao, không làm bỏng rát, người bệnh có thể an tâm và thoải mái.
• Thời gian làm thủ thuật phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh nhưng thường chưa đến 1 tiếng.
• Bệnh nhân về nhà tự theo dõi, tiết kiệm chi phí nằm viện.
• Kết hợp dùng thuốc Đông - Tây y để lành vết thương nhanh hơn, các chức năng hậu môn hoạt động lại bình thường

Để tối ưu hiệu quả điều trị sau thủ thuật ngoại khoa, ngăn nhiễm trùng hậu phẫu, phòng khám là đơn vị đầu tiên đưa vào sử dụng Máy xông nhiệt tiêu viêm hậu môn. Máy xông nhiệt mang lại nhiều công dụng hỗ trợ, giúp giảm viêm, giảm đau với chức năng vệ sinh toàn diện, thúc đẩy quá trình phục hồi nhanh chóng.

Toàn bộ quá trình thăm khám 1-1 và điều trị bằng kỹ thuật HCPT II sẽ được trực tiếp thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia - bác sĩ chuyên khoa đầu ngành và luôn tận tâm, hơn 30 năm kinh nghiệm đến từ Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng:

• Tiến sĩ. Bác sĩ Trịnh Tùng: Bác sĩ chính phụ trách chuyên môn, có tiếng trong thăm khám và điều trị các bệnh lý hậu môn với hơn 30 năm kinh nghiệm, nhận được sự tín nhiệm của đồng nghiệp.
• Bác sĩ Đỗ Quang Thế: Bác sĩ CKI cao cấp, có hơn 40 năm kinh nghiệm điều trị chuyên khoa hậu môn - trực tràng với tỷ lệ ca bệnh thành công hơn 90%.
• Đại tá. Bác sĩ CKII Nguyễn Văn Châu: Bác sĩ phụ trách chuyên môn, từng công tác tại Bệnh viện Quân đội 354 với cương vị Trưởng Khoa, có hơn 30 năm kinh nghiệm chuyên môn.

Sau bài viết, bạn đọc hẳn đã có thêm thông tin và góc nhìn chi tiết về căn bệnh áp xe cạnh hậu môn, từ nguyên nhân, dấu hiệu, mối nguy hại cho đến cách ứng phó với căn bệnh tiềm ẩn nhiều rủi ro, phiền toái này. Đừng chủ quan mà hãy chủ động thăm khám y tế từ sớm để không phải nhận lấy hậu quả đáng tiếc! Liên hệ hotline 0243 9656 999 để được hỗ trợ bởi bác sĩ chuyên khoa nếu còn bất kỳ thông tin nào cần làm rõ bạn nhé!